Νίκη Αραμπατζή για το Γιάννη Πολίτη: “Αυτό το παραμύθι του παραπέμπει στον Όμηρο και την Οδύσσεια””

Μια φιλολογική παρουσίαση του παραμυθιού του Γιάννη Πολίτη έγινε χθες από την Νίκη Αραμπατζή, πρόεδρο του Αθήνα 984 και Λευκαδίτισσα με όλες αυτές τις εικόνες που της επιτρέπουν να καταλαβαίνει καλύτερα από τον καθένα τι εννοεί το παραμύθι σε κάθε του λέξη… Έχει ενδιαφέρον αυτή η παρουσίαση:

Συγκεντρωθήκαμε για να παρουσιάσουμε το αφήγημα-παραμύθι του συγγραφέα-δημοσιογράφου κ. Γιάννη Πολίτη ο οποίος είναι γνωστός από τα Μ.Μ.Ε ως αρθρογράφος εφημερίδων, συντονιστής και παρουσιαστής εκπομπών, δημοσιογράφος ρεπόρτερ κλπ. Ο συγγραφέας κατάγεται από το Μεγανήσι Λευκάδος και παραθέτει στο αφήγημά του λαογραφικά στοιχεία του τόπου του, το ιδεολογικό πλαίσιο παλιότερων εποχών όπως το έζησε στα νεανικά και εφηβικά του χρόνια στο στενό επαρχιακό περιβάλλον της ιδιαίτερης πατρίδας του.
Η φράση μια φορά και έναν καιρό υποδηλώνει ότι πρόκειται για παραμύθι. Ο συγγραφέας με το παραμύθι αυτό μας μεταφέρει παρά σε μια παλαιότερη εποχή, κάποιες δεκαετίες πίσω και περιγράφει (αντικατοπτρίζει) τις συνήθειες, τις αντιλήψεις, τα έθιμα μιας στενής κοινωνίας, ενός μικρόκοσμου στην ύπαιθρο χώρα και στα μικρά χωριά των επαρχιών. Σκιαγραφεί του ανθρώπινους χαρακτήρες και εστιάζει στην ευχάριστη συνήθεια των κατοίκων να σχολιάζουν τα πάντα, να διψάνε για νέα, ειδήσεις και ‘’χαμπέρια’’ και να ασχολούνται με τα προσωπικά του καθενός. Τα σχόλια και τα κουτσομπολιά οργιάζουν στις μικρές κοινότητες και στα χωριά και αποτελούν το κεντρικό ενδιαφέρον των περισσότερων κατοίκων τους.

Συχνά όπως παρατηρεί ο συγγραφέας η είδηση διογκώνεται, τα ψεύδη και οι υπερβολές συγκαλύπτουν την αλήθεια και δύσκολα κανείς μπορεί να διακρίνει τον μύθο και την πλαστή ιστορία από την πραγματικότητα. Ο πραματευτής ως έμπορος πολυταξιδεμένος είναι ταυτόχρονα και διαλαλητής των νέων, έχει διπλή αποστολή σε κάθε χωριό σταθμό που μεταβαίνει: πρώτον να απλώσει, να επιδείξει και να διαλαλήσει την πραμάτεια του και δεύτερον να μεταφέρει τα νέα και στις ειδήσεις από άλλα χωριά, συχνά παραλλαγμένα διογκωμένα με ψεύδη και φαντασιώσεις αλλά και να μάθει από τις κοπέλες – πελάτισσες νέα μαντάτα για να τα μεταφέρει αλλού. Οι αφηγήσεις του έχουν ως βασικά θέματα την αγάπη των νέων και τον καημό της ξενιτιάς, θέμα που αγγίζει τις καρδιές των μανάδων που έχουν παιδιά στην ξενιτειά. Ο πραματευτής θεωρείται, σύμφωνα με τον συγγραφέα και ως ειδικός για να αξιολογήσει τα προικιά της νύφης και να μετρήσει αν είναι όλα ταιριασμένα σε δωδεκάδες (σεντόνια, προσόψια κ.α.). Ο θεσμός της προίκας και των ασπρορούχων και κεντημάτων της νύφης παραπέμπει σε λαογραφικά έθιμα της υπαίθρου σχετικά με την παρουσίαση και επίδειξη των προικιών από τον γάμο.
Ο συγγραφέας υπογραμμίζει ότι το ζήτημα των προικιών συχνά αποτελούσε και θέμα σοβαρής διαμάχης ανάμεσα στους συμπέθερους. Ο συγγραφέας εισάγει και το μαγικό-παραμυθιακό στοιχείο παραδίδοντας στην μαντίλα μαγικές – υπερφυσικές ιδιότητες. Το μήνυμα που θέλει να περάσει είναι ότι όταν κάνεις το καλό υπάρχει από τον Θεό η ανάλογη ανταπόδοση. Ο πραματευτής συμπλήρωσε τη λειψή προίκα της κοπέλας και η μαντήλα που του χάρισε ο πατέρας της νύφης ως αντίδωρο, του έφερε γούρι και ξεπουλούσε γρήγορα την πραμάτεια του.
Επειδή το ξεπούλημα ήταν γρήγορο δεν προλάβαινε να μάθει, αλλά και να μεταδώσει τα νέα, πράγμα που τον στεναχωρούσε. Ο συγγραφέας θέλει να δείξει πόσο συνυφασμένη ήταν η δουλειά του ντελάλη με αυτή του εμπόρου-πραματευτή. Χωρίς νέα μαντάτα, ειδήσεις , χαμπέρια και κουτσομπολιά η δουλειά του, αν και πιο κερδοφόρα, γινόταν άχαρη, άνοστη και ανούσια. Ο συγγραφέας παρουσιάζει την μαντήλα να έχει υπερφυσικές ιδιότητες – ανθρωπομορφικές και να συνομιλεί με τον πραματευτή. Αυτό παραπέμπει στο Όμηρο και στην Οδύσσεια, ραψωδία ε.

Ακολούθως επισημαίνει την εξελικτική πορεία της ευημερίας και την μετεξέλιξη της πληροφόρησης των πολιτών μέσα πλέον από τα Μ.Μ.Ε και μάλιστα μέσα από τα δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης. Ο πάγιος ντελάλης, κήρυκας, πραματευτής, διαλαλητής τώρα γίνεται ο εκφωνητής, ο speaker της τηλεόρασης, ο δημοσιογράφος και πλέον στις σύγχρονες κοινωνίες οι πολίτες ενημερώνονται για όλα τα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (εφημερίδες, ραδιόφωνο, τηλεόραση).
Η πρόοδος της τεχνολογίας αντικαθιστά τον ντελάλη από τον εκφωνητή των ειδήσεων και τον δημοσιογράφο ή τον ρεπόρτερ, που από το δικό του στόμα οι πολίτες σήμερα ενημερώνονται και πληροφορούνται όλα τα παράξενα και περίεργα νέα και γεγονότα που συμβαίνουν ανά υφήλιο και όχι σε περιορισμένη τοπικά περιοχή, όπως στο παρελθόν.
Εν κατακλείδι, το βασικό συμπέρασμα που εξάγεται από το κείμενο του κ. Γιάννη Πολίτη είναι ότι μέσα από ένα αφήγημα παραμυθιακού χαρακτήρα επιχειρεί, πέραν από την αναφορά στα λαογραφικά έθιμα και τις συνήθειες των κατοίκων των χωριών και των κωμών της υπαίθρου, να αναφερθεί στην εξελικτική πορεία της πληροφόρησης του διαλαλητή (ντελάλη) που σταδιακά και σύμφωνα με τον ίδιον, με μαγικό τρόπο μετατρέπεται σε έναν σημαντικό σύγχρονο επαγγελματία των Μ.Μ.Ε, τον εκφωνητή των ειδήσεων και κατ’ επέκτασιν τον δημοσιογράφο, ο οποίος μπαίνει στα σπίτια όλων μας και ενημερώνει καθημερινά τους θεατές μέσα από το μαγικό κουτί της τηλεόρασης.
Ο συγγραφέας αποδίδει σε μαγική παρέμβαση και σε θαύμα την όλη πρόοδο της τεχνολογίας που έχει σημειώσει. Άλματα κυρίως στον χώρο της ενημέρωσης και της δημοσιογραφίας, σε ολόκληρο τον κόσμο, ώστε οι ειδήσεις να φθάνουν στα αυτιά του δέκτη αυθημερόν και με αντικειμενικό, κατά το δυνατόν τρόπο και χωρίς την παρέμβαση του διαλαλητή που διόγκωνε τα γεγονότα, τα παραποιούσε ή τα έπλαθε σύμφωνα με τη δική του φαντασία.