Στὸν π. Διονύσιο Λάζαρη
Θὰ μοῦ ἐπιτρέψεις, φίλε ἀκριβέ, τώρα ποὺ τὰ χώματα, ποὺ σέμνυνες μὲ τὸ διάβα σου, ἄνοιξαν καὶ δέχτηκαν τὸ ἐπίγειο σκῆνος σου, δυὸ λόγια νὰ καταθέσω, ἄνθη ἀπ’τὸ περιβόλι τῆς δικῆς σου καρδιᾶς. Ἄνθη ποὺ πρωτοάνθισαν στὸ μικρὸ χωριό μας, μὰ ποὺ μοσχομύρισαν παντοῦ.
Ἀπὸ προχθὲς ἡ στρατευομένη καὶ ὁρατὴ Ἐκκλησία μας ἔχασε ἕνα διαμάντι πολύτιμο. Ἡ τοπικὴ Ἐκκλησία τῆς Λευκάδας στερήθηκε ἕνα παπὰ ποὺ τὴν δόξασε ἥσυχα, ὅπως τῆς πρέπει, μὴ προβάλλοντας ἑαυτό, μὴ φωνασκώντας, μὴ ζητώντας ἢ προβάλλοντας τὰ ἑαυτοῦ, ἀλλὰ τὰ τῶν πιστῶν. Ταπεινό μά «πολλοὺς Κυρίῳ πλουτίζοντας». Κυρτωμένον, σχεδὸν ἄχρι γῆς, μὰ ἄνω θρώσκοντα καὶ πολλοὺς ὁδηγώντας πρὸς τὰ ἄνω.
Ξέρουμε ὅλοι, πολὺ καλὰ, ὅτι στέριωνες, π. Διονύσιε, πολλοὺς καὶ μὲ τὴν παρουσία σου καὶ μόνο. Ἀλλὰ καὶ μὲ χίλια δυὸ ὀρθόδοξα ἰκριώματα: τὴ θεία λειτουργία, ποὺ τὴ ζοῦσες ὡς τὸ πρῶτο μας ἔργο. Μὲ τὸ κήρυγμα, τὴν κατήχηση, τὶς πατρικὲς συμβουλές. Αὐτὰ τὰ λίγα, τὰ ξέρουν ὅλοι οἱ γνωστοί σου καὶ τὰ καταθέτουν.
Ὑπάρχουν ὅμως καὶ τὰ ἄλλα, ποὺ δὲν τὰ διαλαλοῦσε ἡ σεμνότητά σου π. Διονύσιε ἢ δὲν τὰ ἔβλεπαν οἱ ἀνυποψίαστοι. Ὑπάρχουν οἱ σπουδαῖες περγαμηνές σου. Ἀσυνήθιστα βαρύτιμες. Ἡ μαθητεία σου ἐπὶ πέντε χρόνια στὴν μάννα Ἐκκλησιαστικὴ Σχολὴ Κορίνθου καὶ ὲπὶ ἕνα ἔτος στὴ Ριζάρειο ὑπῆρξε ἄριστη. Ἡ ἐπιτυχία σου κατὸπιν στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καὶ ἡ ἀποφοίτησή σου ἀπὸ αὐτὴν ἐπίσης ἄριστη. Ἡ λαμπρὴ ἐπίδοσή σου στὰ ἐπί μέρους μαθήματα ὁμολογοῦνταν ἀπὸ ὅλους, φοιτητὲς καὶ καθηγητές.
Μὰ π. Διονύσιε, εἶχες καὶ ἄλλες περγαμηνές, ποὺ δὲν τὶς ξέρουν παρὰ λίγοι. Αὐτὸς ὅμως, ποὺ σημειώνει αὐτές τὶς γραμμές, τὰ ξέρει ἀπὸ πρῶτο χέρι: Μόλις ἀποφοίτησες ἀπὸ τὴ Θεολογικὴ Σχολὴ Ἀθηνῶν, ἔχοντας δείξει, ὅσο φοιτοῦσες, μεγάλο ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν Κ. Διαθήκη, στάλθηκες, μὲ τὴν ὑψηλὴ προστασία τοῦ νῦν Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Ἀνθίμου, ποὺ σὲ ἀγαποῦσε καὶ ἐκτιμοῦσε πολὺ, μὲ ὑποτροφία γιὰ ἀνώτερες Μεταπτυχιακὲς Σπουδὲς ἀρχικὰ στὸ Erlagen τὴς Γερμανίας, κοντὰ σὲ ὀνομαστοὺς καθηγητές. Καὶ κεῖ οἱ ἐπιδόσεις σου ἦταν ἄριστες. Ὅμως, μιὰ ἀσθένειά σου τὶς διέκοψε ὁριστικὰ καὶ σὲ ἔφερε ἀναγκαστικὰ πίσω στὴν Ἀθήνα καὶ ἀκολούθως στὴν ἀγαπημένη σου Λευκάδα, ὅπου βρῆκες ζεστὴ ἀγκαλιὰ ἀπὸ τὸν τότε Μητροπολίτη κυρὸ Νικηφόρο καὶ τὸν νῦν διάδοχό του, τὸν κ. Θεόφιλο. Μιὰ ἀσθένεια, ποὺ στέρησε σίγουρα τὴν Κ. Διαθήκη ἀπὸ ἕνα φωτισμένο ἐπιστήμονα. Ποὺ πλοὺτισε, ὅμως, τὴν ἀγωνιζόμενη μέσα στὸν παρόντα κόσμο, Ἐκκλησία.
π. Διονύσιε, σοῦ ἔγραψα αὐτὰ τὰ λίγα λόγια καὶ ἐκ μέρους τοῦ ἀσθενοῦντος ἀδελφοῦ μου π. Νικολάου, ὁμογάλακτου στὴ κυριολεξία καὶ καρδιακοῦ σου φίλου καὶ ἀπὸ μένα. Μὴ θυμώσεις ποὺ τὰ ἔγραψα, ὅπως τὰ νιώθω. Ἀπὸ τὴ θριαμβεύουσα Ἐκκλησία, στὴν ὁποία ἡ πνευματικὴ σου ὕπαρξη ἀγάλλεται, βλέποντας αὐτοψεὶ τὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας, σὲ παρακαλῶ νὰ προσεύχεσαι γιὰ τὴν ἀγωνιζόμενη Ἐκκλησία μας, τὴ Μητρόπολη τῆς Λευκάδας καὶ τὴν ἐνορία, ποὺ τίμια διακόνησες, γιὰ τὴν πατρίδα μας καὶ γιὰ τὸν κόσμο ὅλο.
Γιὰ τὴν πρεσβυτέρα σου, τὴν ἀγαπητή μας Εἰρήνη, τὰ παιδιὰ σου, τὰ ἐγγονάκια σου, τὰ ἀδέλφια σου, τὰ ἀνήψια σου, τὸν λαό τῆς Λευκάδος ποὺ τὸν ἀγάπησες καὶ σὲ ἀγάπησε. Γιὰ ὅλους νὰ προσεύχεσαι τώρα ἄνωθεν. Ὅπως στὸ πέρασμά σου δίδαξες φῶς καὶ αἰώνιες ἄφθαρτες ἀλήθειες, χωρὶς πομφόλυγες, ἔτσι καὶ τώρα δὲν θὰ σιγήσεις. Ἐμεῖς θὰ τὸ μαθαίνουμε ἀπὸ τὶς ἀμυγδαλιὲς ποὺ θὰ ἀνθίζουν λευκότερες, γιατὶ θἄχουν τραφεῖ ἀπ’τὸ δικό σου σεμνὸ σῶμα.
Ἀντίο, γνήσιε καὶ ἀκάματε λευίτη τοῦ Χριστοῦ. Τώρα ἀπολάμβανε ἀτάραχος αὐτὰ ποὺ νοσταλγοῦσες καὶ ἑτοιμαζόσουν ἀπὸ χρόνια.
π. Ἰωάννης Σκιαδαρέσης
– –
Φωτογραφία: Καίτη Κακαβούλη
