Του Γιάννη Θεριανού
Στην είσοδο του παλιού χωριού Καρυώτη ριζωμένοι εδώ και αιώνες στέκονταν οι προστάτες του , οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ .
Ως ενοριακός και κοιμητηριακός ναός ,.ήταν μια από τις πέντε εκκλησίες του χωριού η οποία κτίστηκε από την οικογένεια Σκιαδά .
Στο εσωτερικό της υπήρχαν οι τάφοι των κτητόρων της όπως επιβεβαιώνεται από την διαθήκη του Στάθη Σκιαδά, γιου του Θεοδόση ,στις 29 Σεπτεμβρίου 1730 ο όποιος ζητά να ενταφιαστεί μέσα στο ναό των ταξιαρχών στον τάφο που είναι θαμμένο ένα του παιδί1 .
Ο ναός αυτός αναφέρεται για πρώτη φορά στο ενετικό κτηματολόγιο το έτος 17252, αλλά η χρονολογία κατασκευής του ανάγεται σε βάθος χρόνου.
Φαίνεται να κτίστηκε πάνω σε ιερό Νυμφών που κατά τα ευρήματα στον περίβολο του ναού σε μικρής κλίμακος εκσκαφής το έτος 1970 , ήρθαν στο φως πλείστα τεμάχια γυναικείων ειδωλίων ελληνιστικής εποχής και επειδή στο σημείο αυτό υπάρχει φυσική πηγή είναι πολύ πιθανό τα ειδώλια να προέρχονται από ιερό Νυμφών που υπήρχε στο χώρο αυτό3
Οι εξωτερικές διαστάσεις του ναού διακρίνονται περιμετρικά του ναΐσκου που οικοδομήθηκε αργότερα και υπάρχει σήμερα στο χώρο αυτό .
Ορατός ο δυτικός τοίχος στέκει ακόμα όρθιος ενάντια στο χρόνο προσπαθώντας να κρατηθεί λίγο ακόμα μέσα στις μνήμες πριν κι αυτές σβήσουν .
Το μήκος του ήταν 13 μέτρα και 80 εκατοστά , το πλάτος 6 μέτρα 20 εκατοστά και ύψος 5μέτρα και10 εκατοστά .
Είχε δυο εισόδους μια στην βόρια πλευρά και μια στην νότια , πάνω από την όποια βρισκόταν εντειχισμένη αφιερωμένη επιτύμβια στήλη της Φιλιστίδος και Ήρακλείας
ΦΙΛΙΣΤΙΣ
ΑΡΙΣΤΟΜΕΔΟΝΤΟΣ
ΗΡΑΚΛΕΙΑ
ΑΡΙΣΤΟΜΕΔΟΝΤΟΣ
ΚΕΡΚΥΡΑΙΑ4
Η βόρια πύλη επικοινωνούσε με το κοιμητήριο που βρισκόταν στο πίσω μέρος του ναού .
Εδώ υπάρχουν οι τάφοι όλων των οικογενειών όλου του χωριού εκτός των οικογενειών Θεριανού .
Λέγεται πως περίπου στο 1900 σε μια πολύ μεγάλη νεροποντή βγήκε από το κανάλι της Βρύσης που βρισκόταν δίπλα στο κοιμητήριο η κοτσίδα μιας νεκρής γυναίκας και για το λόγο αυτό σταμάτησαν οι ταφές στο κοιμητήριο .
Στο εσωτερικό του ναού διέκρινε κανείς το ξυλόγλυπτο τέμπλο και μια πλούσια αγιογράφηση σε διάφορες χρονικές περιόδους ,την εικόνα των Αγίων Αποστόλων που εικονογραφήθηκε το έτος 17815,του μυστικού δείπνου, επίσης την εικόνα της ταφής του Χριστού και τη Θυσία του Ισαάκ όπου σε έγγραφο παραλαβής το έτος 1917 σημειώνονται με έντονη γραφή και υπογράμμιση.
Επιπλέον τις δεσποτικές εικόνες φωτιζόμενες από τα αργυρά καντήλια του ναού που σιγόκαιγαν μπροστά τους6 ,όπως και τα βημόθυρα φτιαγμένα από τον αγιογράφο Σπυρίδων Καμπίσιο Μπέλο7 .
Τα τρία βημόθυρα δόθηκαν και υπάρχουν στο μουσείο της μονής Φανερωμένης .
Στη βαθμίδα της ωραίας πύλης βρισκόταν η επιγραφή
ΣΑΛΑΜΙΣ
ΚΑΙΛΥΣΙΑ
ΧΑΙΡΕ 8
Ο γυναικωνίτης βρισκόταν σε ύψος 2 μέτρα και 10 εκατοστά από το δάπεδο.
Το καμπαναριό ήταν συνέχεα του περιβόλου που ήταν δωρεά του Αναγνώστη Σκιαδά το έτος 1855 με εντειχισμένες τις επιγραφές
1855 ΑΠΡΙΛΙΣ 15 – ΕΠΙ *ΣΤΑUΡ*Σ
ΔΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ ΣΚΙΑΔΑ Π . ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ . ΙΕΡΕΩΣ
Οι επιγραφές αυτές έχουν εντειχιστεί στον ναό των Ταξιαρχών του νέου οικισμού .
Γιώργος – Αναγνώστης Σκιαδάς γιος του παπά Αναστάσιου και εγγονός του παπά Ευσταθίου Σκιαδά – Γεννηθείς το έτος 1825 από την νόμιμη σύζυγο του παπά Αναστάση Χρυσούλας Κατωπόδη – Ήρθε εις πρώτο γάμο με την Γεωργούλα Σκιαδά θυγατέρα του Δημητρίου η οποία απεβίωσε στις 11 Μαρτίου του έτους 1858 (ετών 25) – Ήρθε εις δεύτερο γάμο με την Μαγδαληνή Θεριανού θυγατέρα του Χαραλάμπους – Απέκτησαν μια κόρη την Θεοδώρα γεννηθείς την Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου του έτους 1867 – Το έτος 1857 είναι υποψήφιος στης εκλογές για την σύγκλητο του νησιού 9 –
Οι επίτροποι που υπηρέτησαν τον ναό ήταν κυρίως της οικογένειας
Σκιαδά .
Ενδεικτικά αναφέρω το έτος 1769 ήταν ο Σπύρος Σκιαδάς και Αθανάσιος Σκιαδάς , το έτος 1771 έως 1781 ήταν ο Νικολός Σκιαδάς ,από το έτος 1806 και έως το έτος 1816 ήταν ο Αποστόλης Σκιαδάς10 .
Σε καταγραφή εσόδων του ναού το έτος 1808 ο ναός αυτός αναγράφεται ιδιωτικός και η ετήσια είσπραξη ήταν 93 πινιάτες λάδι θωρώντας ότι τα έσοδα δεν επαρκούν συμπλήρωναν οι πληρεξούσιοι Πάνος Σκιαδάς και Νικολός Σκιαδάς11 .
Με το πέρασμα του χρόνου επιδιορθώθηκε πολλές φορές κυρίως από ζημιές που προκλήθηκαν από σεισμούς .
Το έτος 1771κατασκευάστηκε ένας τοίχος που έπεσε από σεισμό και κοστίσε 15 λύρες .
Το 1780 κατασκευάστηκε το μεγαλύτερο μέρος του ναού στέγη και τέμπλο από τον μάστορα Σπυραντρέα Αραβανή12.
Στις 7 Δεκεμβρίου 1964 κατεδαφίζεται το καμπαναριό του ναού γιατί κατέστη επικινδύνως ετοιμόρροπο και για να αποφευχθεί πάσα ζημιά εις τον Ναό.13
Στις 30 Σεπτεμβρίου 1980 γράφετε και ο επίλογος του ναού των Ταξιαρχών του παλιού χωριού .
Χαρακτηρίζεται επικίνδυνος και ετοιμόρροπος και αποφασίζεται η κατεδάφιση του.14 μαζί του χάθηκε ένα κομμάτι ιστορίας και μνήμης αυτού του τόπου .
Είναι λυπηρό που κανείς δεν μπορεί να δει τίποτα από τα προαναφερθέντα παρά μόνο ένα Ναΐσκο που μοιάζει ξένος στο χώρο που στέκει .
1 Διαθήκη του Στάθη Σκιαδά γεννώμενη στις 29 Σεπτεμβρίου 1730 του νοταρίου Ιωάννη Καρββελά ΓΑΚ Λευκάδας
2 Φάκελος Βενετική διοίκηση φακ 01 – 06 – 016 – ΓΑΚ Λευκάδας
3 Αρχαιολογικό Δελτίο 25 (1970) Χρονικά – υπογράφει ο Αρχαιολόγος Κ . ΚΩΣΤΟΓΛΟΥ
4 //Η νήσος Λευκάς σελ. 60// – Χαραμόγλειος βιβλιοθήκη Λευκάδας
5 Εκκλησιαστικά φακ . 08 – 02 – 03 – 003 – ΓΑΚ Λευκάδας
6 Έγγραφο παραλαβής και παράδοσης του έτους 1917 – αρχείο ναού Ταξιαρχών
7 Χριστιανική Ζωγραφική (Χρήστος Σαλδάτος ) σελ 337
8 Εφημερίς των φιλομαθών 20 Δεκεμβρίου 1868 – Χαραμόγλειος βιβλιοθήκη Λευκάδας
9 Ληξιαρχικά ΓΑΚ Λευκάδας
10 Εκκλησιαστικά φακ . 08 – 02 – 03 – 003 – ΓΑΚ Λευκάδας
11 Εκκλησιαστικά φακ . 08 – 02 – 05 – 008 – ΓΑΚ Λευκάδας
12 Εκκλησιαστικά φακ . 08 – 02 – 03 – 003 – ΓΑΚ Λευκάδας
13 Επιστολή προς Εκκλησιαστικό συμβούλιο Ι.Ν Ταξιαρχών από Ιερά Μητρόπολη Λευκάδος και Ιθάκης – Αρχείο Ναού Ταξιαρχών
14 Πρωτόκολλο αυτοψίας επικινδύνως ετοιμόρροπου, γραφείο πολεοδομίας προς ιερόν ναόν Ταξιαρχών – Αρχείο Ναού Ταξιαρχών
