Πριν λίγες ημέρες υπογράφηκε η σύμβαση διάνοιξης του διαύλου Λευκάδας από την ανάδοχο εταιρεία ΤΕΡΝΑ Α.Ε και τον Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων, Σπύρο Σπύρου.
Το συγκεκριμένο έργο για να φτάσει στις υπογραφές πέρασε από μύρια κύματα. Είναι πολύ παλιά πονεμένη ιστορία με αίμα από Λευκαδίτες. Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν το 1819 θα διαβάσουμε ότι και τότε υπήρχε πρόβλημα με τον «αύλακα» της Λευκάδας.
Οι Άγγλοι κατακτητές ήξεραν καλά την σημασία που έχει ο δίαυλος γι αυτό αποφάσισαν να προβούν σε διάνοιξη του προϋπάρχοντος ώστε να περνούν μεγάλα πλοία.
Τα έξοδα όμως για το έργο, θέλησαν να τα πάρουν από τους Λευκαδίτες αγρότες, επιβάλλοντας πρόσθετη φορολογία στα αγροτικά προϊόντα και στα βοσκοτόπια της νήσου, αλλά και μια ειδική εισφορά σε χρήμα από τους πλούσιους κατοίκους του νησιού.
Αποτέλεσμα ήταν να επαναστατήσουν οι χωρικοί εναντίον των Άγγλων λόγω της δυσβάσταχτης φορολογίας με αποτέλεσμα να γίνουν σκληρές μάχες. Από αυτές ενεπνεύσθει και ο μεγάλος μας ποιητής Αριστοτέλης Βαλαωρίτης τον ήρωα τον Φωτεινό.
Βέβαια από τον 7ο αιώνα π.χ. είχε γίνει εκβάθυνση του πορθμού, ώστε να γίνει δίαυλος ένα τμήμα του. Την έκαναν οι Κορίνθιοι!!
Το 1684 όταν οι Βενετοί πήραν την Λευκάδα από τους Τούρκους (1479 έως 1684) έκαναν διάνοιξη σε ένα τμήμα από το κάστρο μέχρι την πόλη όπου και η σημερινή θέση της.
Το 1761 υπήρξε διάθεση και μελέτη από τους Άγγλους για διάνοιξη του διαύλου η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε.
Το 1806 η Επτάνησος Πολιτεία αποφάσισε την διάνοιξη του διαύλου αλλά και πάλι δεν έγινε παρότι το ήθελαν και οι Αυτοκρατορικοί Γάλλοι.
Έτσι φτάσαμε το 1818-19 με την υπό Αγγλική « προστασία» να ανοίξει ο δίαυλος μέχρι την τάφρο του φρουρίου και το νέο Λιμάνι μπροστά στο φρούριο, όπου και οι πέτρινες μπίντες (δέστρες) απόσταση λιγότερο από ένα ναυτικό μίλι από την σημερινή παραλία της πόλεως. Ταυτόχρονα έγινε λιμενοβραχίονας να προστατεύει το λιμάνι στο φρούριο. Ο δίαυλος ήταν στενός. Από την ανατολική μεριά τα αβαθή του σημερινού ιβαριού (Αυλαίμων) και από δυτικά ο δρόμος του κάστρου. Όμως τα έργα δεν μπόρεσαν να ολοκληρωθούν παρ’ ότι πέρασαν 40 σχεδόν χρόνια (1857).
Όταν τα Ιόνια Νησιά ενώθηκαν με την Ελλάδα το 1864 επανήλθε το θέμα της διάνοιξης και το 1889 ανατέθηκε η μελέτη σε Γαλλική εταιρεία Δημοσίων έργων και ξεκινά μετά από 9 χρόνια το 1898 με δαπάνες του νομού Λευκάδας με ειδικούς φόρους και κάτι ψιλά από το κράτος.
Πρώτα έγινε το Λιμάνι με την παραλία και αμέσως οι δύο μώλοι ανατολικός δυτικός και στην συνέχεια ο δίαυλος όπως είναι σήμερα. Ο δρόμος που συνδέει το κάστρο του τεκέ με το ενετικό φρούριο είχε γίνει από το 1895. Το έργο τελείωσε το 1903 με την τοποθέτηση του περάματος (πορθμείου) μέχρι το 1987 όπου και τοποθετήθηκε η σημερινή πλωτή γέφυρα. Ο δίαυλος ήταν ο κύριος δρόμος για την Λευκάδα μέχρι το 1960 μιας και δεν υπάρχουν στεριανοί. Εμπορικά πλοία έπαιρναν τα αγροτικά προϊόντα του νησιού ( κρασιά, λάδια) και έφερναν ξυλεία, ζωοτροφές, και οικοδομικά υλικά. Φορτηγοποστάλια * της εποχής προπολεμικά και μετά ήταν : Πύλαρος (άλλος με το Πύλαρος κι η μακαρονάδα τζάμπα **), Λουτζίντα, Γλάρος, Αιγεύς, Ήπειρος, Αικατερίνη, Αρκαδία και κάποια άλλα.
Έργα στο δίαυλο για εκβάθυνση και απόφραξη βορείου στομίου, εγένετο κατά καιρούς αλλά μικρής κλίμακας με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να κλείσει και η Λευκάδα να γίνει χερσόνησος της Ακαρνανίας.
Σημαντικό έργο έκαναν και οι Ιταλοί κατά την διάρκεια της κατοχής με βυθοκόρο ως προς το βάθος και έτσι σήμερα έχουμε πολλά σκάφη αναψυχής που βοηθούν την τοπική οικονομία και σε συνάρτηση με το έργο της Μαρίνας ΑΕ Λευκάδας.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τα τελευταία χρόνια η Λιμενική επιτροπή κρατούσε τον δίαυλο ανοιχτό με ελάχιστα κονδύλια και με πολλές δυσκολίες λόγω γραφειοκρατίας.
Πότε ξεκινά το μεγάλο και σημαντικό έργο για την διάνοιξη:
Όπως προαναφέραμε μετά την υπογραφή της σύμβασης, πρέπει να δοθούν οι εγκρίσεις από διάφορες κρατικές υπηρεσίες.
Από Λιμενική επιτροπή (θα δοθεί άμεσα σε συνεργασία με λιμεναρχείο) σύμφωνα με πληροφορίες.
Από Αρχαιολογική υπηρεσία… ωχ, βοήθα Αι Νικόλα να μην έχουμε απεργίες.
Από ΓΕΝ υπηρεσία φάρων ( το θέλει το ΓΕΝ)
Από Κτηματική υπηρεσία, για την εναπόθεση της άμμου που θα βγει από την αμμόγλωσσα σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία…
Αν το έργο ξεκινήσει σε δύο-τρεις μήνες, η Λευκάδα έχει νικήσει κατά κράτος το κράτος της γραφειοκρατίας και τότε σε δύο χρόνια και κάτι θα μας έχουν ανοίξει τον Αύλακα που λέγανε παλιότερα οι Μπουρανέλοι.
*Φορτηγοποστάλια: Πλοία που μετέφεραν επιβάτες γιατί είχαν αρκετές καμπίνες αλλά και διάφορα εμπορεύματα στα αμπάρια.
**Άλλος με το Πύλαρος κι η μακαρονάδα τζάμπα: Ήταν τότε που μπήκε κι άλλο πλοίο στην γραμμή και υπήρχε ανταγωνισμός, γι’ αυτό, το Πύλαρος έδινε κι ένα πιάτο μακαρονάδα δώρο….. Άλλες εποχές.
Υ.Γ. Το πόσο θα ωφεληθεί η Λευκάδα και η ευρύτερη περιοχή θα το καταλάβουμε από του χρόνου που θα έχει προχωρήσει το έργο.
