Ως Παγκόσμια Ημέρα για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας έχει επίσημα καθιερωθεί η τελευταία Τετάρτη του Μαΐου. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία για τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας και τα μέλη της, καθιέρωσαν την Παγκόσμια αυτή Ημέρα για πρώτη φορά το 2009.
Το 1945, η Sylvia Lawry, μια 30χρονη γυναίκα από τις ΗΠΑ, έστειλε στους “New York Times” μια μικρή αγγελία: «Πολλαπλή Σκλήρυνση: Παρακαλώ, επικοινωνήστε μαζί μου αν έχετε αναρρώσει από αυτήν». Η αγγελία αυτή είχε ως αποτέλεσμα να επικοινωνήσουν μαζί της πολλοί άνθρωποι που αντιμετώπιζαν το ίδιο πρόβλημα κι έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη Εταιρία για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας στην Αμερική.
Στην πορεία των χρόνων, πολλές χώρες ίδρυσαν την δική της Εταιρία για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας, με αποτέλεσμα να βοηθηθούν περίπου 2.500.000 εκατομμύρια ασθενείς σε όλον τον κόσμο.
Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας, ή αλλιώς Πολλαπλή Σκλήρυνση, αποτελεί μια χρόνια ασθένεια και συνήθως εμφανίζεται στην ηλικία των 20-50 ετών, ενώ οι άντρες προσβάλλονται λιγότερο σε σχέση με τις γυναίκες. Η ασθένεια αυτή είναι μια αυτοάνοση πάθηση, άγνωστης αιτιολογίας, με πολλές μεταβολές. Επηρεάζει κυρίως τη λειτουργία του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος που με τη σειρά του, επηρεάζει τον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη. Το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα στρέφεται ενάντια στο προστατευτικό περίβλημα των νευρώνων το οποίο και καταστρέφει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η νόσος να προκαλεί επιδείνωση ή μόνιμη βλάβη στη λειτουργία των νευρώνων, αλλά και αδυναμία επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και των υπολοίπων μερών του σώματος.
Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου φαίνεται να παίζει ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Ωστόσο, η Σκλήρυνση κατά Πλάκας δεν κληρονομείται άμεσα από τον γονέα στο παιδί καθώς δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο γονίδιο που να ενοχοποιείται για αυτό.
Όσον αφορά τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, οι περιοχές που βρίσκονται μακριά από τον ισημερινό επηρεάζονται συχνότερα από τη νόσο χωρίς αυτό να μπορεί να εξηγηθεί πλήρως. Επιπλέον κάποιοι παράγοντες που φαίνεται να σχετίζονται με τον κίνδυνο εμφάνισης της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι:
- Ο αυξημένος Δείκτης Μάζας Σώματος (Βάρος/Ύψος2).
- Το οικογενειακό ιστορικό.
- Τα άτομα που ανήκουν στη λευκή φυλή (ιδιαίτερα αυτά που κατάγονται από την Βόρεια Ευρώπη) έχουν αυξημένο κίνδυνο σε σχέση με άτομα που ανήκουν στις υπόλοιπες φυλές.
- Η σκλήρυνση κατά πλάκας εμφανίζεται πιο συχνά στα ψυχρά και εύκρατα κλίματα.
- Οι καπνιστές έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν τη νόσο σε σχέση με τους μη καπνιστές.
- Η μειωμένη έκθεση στον ήλιο και τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D.
- Ορισμένοι ιοί έχουν συσχετιστεί με την πιθανότητα εμφάνισης της σκλήρυνσης κατά πλάκας, όπως ο ιός Epstein-Barr, που προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση.
- Ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ύπαρξη θυρεοειδικής νόσου, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 ή φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
Επειδή η νόσος έχει παρόμοια συμπτώματα με άλλες νευρολογικές παθήσεις, η διάγνωση της συχνά καθυστερεί, ενώ τα πρώτα συμπτώματα της σχετίζονται με:
1) Προβλήματα όρασης, όπως θολή ή διπλή όραση ή οπτική νευρίτιδα, που προκαλεί πόνο στο μάτι και γρήγορη απώλεια της όρασης.
2) Αδύναμους και δύσκαμπτους μύες, με συχνά οδυνηρούς μυϊκούς σπασμούς.
3) Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα στα χέρια, τα πόδια, τον κορμό του σώματος ή το πρόσωπο.
4) Προβλήματα ισορροπίας.
5) Προβλήματα ελέγχου της ουροδόχου κύστης.
6) Ζάλη.
Στην πορεία τα συμπτώματα που πιθανά εμφανίζονται είναι τα εξής:
1) Νοητική ή σωματική κόπωση που συνοδεύει τα παραπάνω συμπτώματα.
2) Αλλαγές στη διάθεση, όπως κατάθλιψη ή ευφορία.
3) Παράλυση στα πόδια.
4) Επιληπτικά επεισόδια.
5) Αλλαγές στην ικανότητα συγκέντρωσης ή αποτελεσματικής εκτέλεσης πολλαπλών καθηκόντων.
6) Δυσκολία λήψης αποφάσεων, προγραμματισμού ή ιεράρχησης στην εργασία ή στην ιδιωτική ζωή.
Σύμφωνα με νεότερα δεδομένα, η σημασία της διατροφής στη νόσο φαίνεται πως είναι μεγάλη, καθώς μπορεί να διαδραματίσει επιβαρυντικό ή προστατευτικό ρόλο. Νεότερες μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο τρόπος ζωής γενικότερα, μπορεί να επηρεάσει είτε θετικά είτε αρνητικά τη φλεγμονώδη έκφραση της νόσου και συνεπώς την εξέλιξη της, Πιο συγκεκριμένα:
Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών, ψάρια, άπαχο κρέας, πρεβιοτικά και προβιοτικά μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη φλεγμονώδη έκφραση και σε:
α) Διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους (ούτε πολύ αυξημένου ούτε πολύ μειωμένου).
β) Μείωση του αισθήματος κόπωσης.
γ) Διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας του εντέρου και της ουροδόχου κύστης.
δ) Διατήρηση της υγείας των οστών, των δοντιών και των ούλων.
ε) Βελτίωση της μυϊκής δύναμης, της εμβέλειας της κίνησης και της ευελιξίας.
Απεναντίας, η υιοθέτηση μιας δυτικού τύπου διατροφής, που είναι πλούσια σε κόκκινο κρέας και ζωική πρωτεΐνη, κορεσμένα λιπαρά, τηγανητά, σακχαρούχα ροφήματα και αλάτι, μάλλον αυξάνει τη φλεγμονώδη απόκριση και συνεπώς συμβάλλει στην αρνητική εξέλιξη της νόσου. Μελέτες σε ζωικά πρότυπα συνδέουν την υψηλή κατανάλωση λίπους με αυξημένη παραγωγή φλεγμονωδών παραγόντων και επιδείνωση της «επίθεσης» του ανοσοποιητικού συστήματος ενάντια στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.
Η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για τους ασθενείς όπως τη μείωση της κόπωσης, τη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας του εντέρου και της ουροδόχου κύστης, τη διατήρηση της οστικής υγείας, τη βελτίωση της μυϊκής δύναμης και της κίνησης και τον έλεγχο του σωματικού βάρους.
Η άσκηση, τέλος, θεωρείται ότι συμβάλλει θετικά στους ανθρώπους με σκλήρυνση κατά πλάκας, στον έλεγχο του πόνου, της ακαμψίας, τη βελτίωση της ισορροπίας, το αίσθημα αδυναμίας και κόπωσης, την κατάθλιψη, το άγχος και την αϋπνία, καθώς αποτελεί βασική συνιστώσα για τη διατήρηση ενός καλού επιπέδου υγείας και ποιότητας ζωής.
Περισσότερες πληροφορίες για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας μπορείτε να βρείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο:
