Ο Σταύρος Μπένος μιλά αποκλειστικά στο Lefkadapress για το αρχαίο θέατρο της Λευκάδας. “Είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της χώρας»

Συνέντευξη στην
Βιβιάννα Βαρδή
Σήμερα στην αρχή της συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου της Λευκάδας ζήσαμε μία σπουδαία στιγμή για την Λευκάδα. Μία σπουδαία στιγμή για την ιστορία της χώρας. Στη θέση Κούλμος οι ερευνητικές τομές της αρχαιολόγου, Ολυμπίας Βικάτου έφεραν στο φως το αρχαίο θέατρο της Λευκάδας. Το μεγαλύτερο των Ιονίων Νήσων και ένα από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα. Ο επικεφαλής του «Διαζώματος» πρώην υπουργός πολιτισμού , Σταύρος Μπένος βρίσκεται από την Παρασκευή στην περιοχή όπου επισκέφθηκε μαζί με την αρχαιολόγο και το δήμαρχο Λευκάδας το χώρο . Η συζήτηση μαζί του αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ερευνητικών τομών είναι χαρακτηριστική.

«Είναι πραγματικά, χωρίς να είναι υπερβολή μία ιστορική στιγμή θα έλεγα όχι μόνο για την Λευκάδα αλλά για τα Ιόνια και όλη τη χώρα μας. Ζήσαμε μία πολύ μεγάλη έκπληξη. Βεβαίως είχαμε προσδοκίες, βεβαίως είχαμε μαρτυρίες γι αυτό το σημαντικό αυτό αρχαίο θέατρο αλλά το να γίνονται όλες αυτές οι προσπάθειες, που είναι συνδυασμός καλής συνεργασίας του δημάρχου, Κώστα Δρακονταειδή με την Έφορο την κ. Βικάτου, και να αποδίδουν τόσο θεαματικούς καρπούς είναι πραγματικά σπάνιο. Στην οκταετία που έχει δραστηριοποιηθεί το «Διάζωμα» είναι η πιο θεαματική ανασκαφική έρευνα που έχει γίνει μέχρι τώρα. Γιατί είναι αυτό που λέμε «τρία στα τρία». Συνήθως ένα μνημείο το πιάνεις από κάποιο σημείο του. Τα θέατρα , ας πούμε, έχουν τρία κορυφαία συστατικά στοιχεία που τα συγκροτούν. Είναι η ορχήστρα τους, το κοίλον τους και οι αναλημματικοί τοίχοι του. Δηλαδή οι τοίχοι αντιστήριξης που περιβάλουν το κοίλον. Εδώ έκανε τρεις τομές η κ. Βικάτου και τα βρήκε και τα τρία. Βρήκε και τον αναλημματικό τοίχο, βρήκε και το κοίλον το οποίο είναι σπάνιο μια και είναι πάνω στο βράχο λαξευμένο και βρήκε και την ορχήστρα. Συνεπώς έχουμε όλα τα εχέγγυα για να κάνουμε το επόμενο βήμα. Και θα πρέπει να σας τονίσω από την εμπειρία που έχω , μια και έχω δει όλα τα αρχαία θέατρα, ότι είναι και πολύ μεγάλο θέατρο.

• Για τι χωρητικότητας θέατρο μπορούμε να μιλήσουμε για να καταλάβουν και οι αναγνώστες μας;

Περίπου για ένα θέατρο 10.000 θέσεων. Για ένα τόσο μεγάλο θέατρο μιλάμε. Ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της χώρας. Αλλά αυτή την πρώτη στιγμή τη ζήσαμε. Πρέπει να την τιμήσουμε κιόλας. Πρέπει να έχει ανάλογη συνέχεια. Και ο δρόμος είναι ένας και μόνο. Όλοι μαζί. Η Κυβέρνηση, η αντιπολίτευση, ο δήμος, η Περιφέρεια, η κοινωνία , εμείς το Διάζωμα με όλους τους συμμάχους μας. Και όχι με ευχολόγια. Αν πραγματικά το εννοούμε ο καθένας θα αναλάβει την ευθύνη του.

• Επειδή έχετε μεγάλη πείρα την θεωρείτε «εύκολη ανασκαφή»;

Δεν είναι εύκολη ανασκαφή αλλά για την κ. Βικάτου είναι εύκολη γιατί είναι σπουδαία αρχαιολόγος. Η πορεία της στον αρχαιολογικό χώρο είναι θεαματική και επειδή αποκάλυψε νωρίς όλα τα σημαντικά μέλη του θεάτρου, γίνεται εύκολη. Από δω και μπρός όμως ο καθένας μέσα από ένα ενιαίο επιχειρησιακό πρόγραμμα που θα έχει αρχή, μέση και τέλος πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του. Δηλαδή να γίνει πρώτα η απαλλοτρίωση. Ο ιδιοκτήτης του αγροκτήματος όπου βρίσκεται μέσα το 70% του θεάτρου είναι ένας μοναδικός άνθρωπος. Ο Δημήτρης Μικρώνης, ο οποίος προτίθεται να κάνει απευθείας συνεννοήσεις με το δήμο και να μην εμπλακούμε σε διαδικασίες μακροχρόνιες απαλλοτριώσεων. Η συμπεριφορά αυτού του ανθρώπου είναι για εμάς μια πολύ μεγάλη τύχη. Αρκεί να σας πω ότι σε ένα αντίστοιχο θέατρο που δεν έχει αποκαλυφθεί ακόμη στην Αμφίπολη, επτά χρόνια φάγαμε για την απαλλοτρίωση επειδή ήταν ένας δύστροπος άνθρωπος ο ιδιοκτήτης και χρειάστηκε να τρέχουμε στα δικαστήρια. Το άλλο είναι ότι πρέπει να γίνουν οι ανασκαφές. Από την εμπειρία μου σας λέω ότι χρειάζονται περίπου 200.000 ευρώ σε δύο ανασκαφικές περιόδους. Ας υποθέσουμε ότι όλα θα πάνε καλά. Ο δήμαρχος ήδη δεσμεύτηκε ότι θα συμπεριλάβει στον προϋπολογισμό που θα καταθέσει στο επόμενο κιόλας δημοτικό συμβούλιο , το ποσόν που απαιτείται, ελπίζω να ανταποκριθεί και η Περιφέρεια, προκειμένου να διατεθούν αυτά τα χρήματα για να γίνει συστηματική ανασκαφή φέτος. Εμείς το καλοκαίρι, όταν θα έχουν ξεκινήσει οι ανασκαφές θα αναθέσουμε τη μελέτη. Αυτή θα είναι και η συμβολή του «Διαζώματος». Με καμπάνια θα συγκεντρώσουμε τα απαραίτητα χρήματα που μπορεί να προσεγγίζουν τις 100.000 ευρώ για την μελέτη. Αν όλα πάνε καλά στο τέλος του 2017 θα έχουμε ολοκληρώσει την ανασκαφή και την μελέτη. Και μετά αρχίζει η μεγάλη μας προσπάθεια για το ΕΣΠΑ, που πρέπει να προετοιμαστεί από τώρα. Το καινούριο ΕΣΠΑ έχει κάποιες νέες προδιαγραφές που μας οδηγούν σε ένα ποιοτικό άλμα. Μέχρι τώρα γνωρίζαμε μέσω ΕΣΠΑ να κάνουμε μόνο υποδομές . Είτε ήταν συμβατικές (δρόμους , λιμάνια , αεροδρόμια..κλπ) είτε αρχαιολογικές υποδομές. Αλλά τώρα λέει το ΕΣΠΑ θέλω ολιστικά έργα. Να συνδέονται δηλαδή οι υποδομές με την πραγματική ζωή και την ανάπτυξη. Με την πραγματική οικονομία για να αποδίδουν και να μην απαξιώνονται.

• Πως θα φανταζόσασταν αυτό το αρχαίο θέατρο έτσι όπως περιγράφετε παραπάνω τις νέες προδιαγραφές του ΕΣΠΑ.

Σαν μια σπουδαία τουριστική διαδρομή. Σαν ένα σπουδαίο τουριστικό προορισμό. Να συνδεθεί το θέατρο μέσα από ένα σύμφωνο ποιότητος , μέσα από ένα σύστημα προδιαγραφών και προϋποθέσεων για να πάρει ο καθένας μέρος σε αυτή τη διαδικασία. Που μπορεί να είναι αγρότης, να είναι συνεταιρισμός, να είναι ομάδα παραγωγών, μια μικρομεσαία επιχείρηση, οπωσδήποτε οι επιχειρηματίες του τουρισμού, οι εστιάτορες με την σπουδαία γαστρονομία της περιοχής . Το πρόγραμμα αυτό έχει το χάρισμα επειδή είναι ολιστικό να συνδέεται με όλα τα κοινοτικά ταμεία . Συνδέεται με το κοινωνικό ταμείο που αυτό σημαίνει προγράμματα απασχόλησης. Θα έχουμε προγράμματα επιμόρφωσης για νέους αγρότες, θα έχουμε προγράμματα για τις νέες καινοτομικές επιχειρήσεις , για ξεναγούς και τόσα άλλα. Αλλά κυρίως αυτό που θα γίνει, και θα βοηθήσουμε πολύ σε αυτό από το ΔΙΑΖΩΜΑ γιατί έχουμε αποκτήσει σημαντική εμπειρία, είναι οι ψηφιακές εφαρμογές.

* Δηλαδή;

Φανταστείτε όλα τα προικιά του νομού , δηλαδή τα περιβαλλοντικά του μνημεία, ο σπουδαίος πρωτογενής τομέας. Όλα μαζί σε ένα ενιαίο πρόγραμμα το οποίο θα είναι ένα μεγάλο προσκλητήριο του νησιού σε όλους τους πολίτες του κόσμου. Και εμείς θα φροντίσουμε αυτό το μήνυμα να πάει σε όλο τον κόσμο. Έχει που έχει σπουδαίο όνομα το νησί. Φανταστείτε που μπορούμε να το πάμε.

• Αυτά τα κονδύλια είναι εύκολο να βρεθούν και να ολοκληρωθεί τόσο γρήγορα η ανασκαφή;

Είναι εύκολο αρκεί να το πιστέψουν οι άνθρωποι που θα ασχοληθούν γιατί το απαιτεί η φιλοσοφία του νέου ΕΣΠΑ. Η φιλοσοφία αυτή έχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα που λέγεται Ολοκληρωμένη χωρική επένδυση και είναι αυτό ακριβώς που κάνουμε τώρα στην Ήπειρο. Είναι μια πολιτιστική διαδρομή που έχει ως επίκεντρο τα αρχαία θέατρα της Ηπείρου. Εδώ θα είναι μία διαδρομή που θα έχει επίκεντρο όχι μόνο το αρχαίο θέατρο αλλά και τα άλλα σπουδαία μνημεία της περιοχής. Το νέο ΕΣΠΑ λοιπόν λέει επιτακτικά ότι πρέπει να συνδέσουμε τις υποδομές με την πραγματική ζωή και την πραγματική οικονομία. Και πρέπει αυτό το έργο μέχρι το πέρας του το 2020 να αρχίσει να αποδίδει καρπούς και να είναι βιώσιμο.

• Όταν επισκεφτήκατε το χώρο του αρχαίου θεάτρου με τις λίγες εντυπωσιακές ερευνητικές τομές τι είναι αυτό που σας εντυπωσίασε περισσότερο;

H ποιότητα και το μέγεθος. Δεν περιμέναμε αυτό που αντικρίσαμε. Περιμέναμε ένα θέατρο περίπου 1.000 θέσεων. Περιμέναμε ένα θέατρο που θα δυσκολευτούμε να το αποκαλύψουμε αλλά βρεθήκαμε μπροστά σε ένα θέατρο εξαιρετικής ποιότητας και μεγάλου μεγέθους. Είναι η μεγαλύτερη έκπληξη που έχω ζήσει από τότε που ξεκινήσαμε την προσπάθεια του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ. Είναι κάτι πολύ σπουδαίο.

• Το ΔΙΑΖΩΜΑ λοιπόν έχει ξαναδώσει ζωή στα αρχαία θέατρα…

Το ΔΙΑΖΩΜΑ είναι αυτό που λέμε το ταξίδι. Είναι αυτό που νοιώθεις όταν εκπληρώνεται ένα μεγάλο όνειρο. Είναι σαν να αγγίζεις σιγά – σιγά το Θείον , χωρίς να θεωρηθεί υπερβολή. Είναι όλο αυτή η ποιότητα των εθελοντών που γνωρίζω, όλες αυτές οι φωτεινές δυνάμεις της χώρας μας και σκέφτομαι, μια και ήμουν τριάντα χρόνια στη ζώσα πολιτική, πόσο αδικήσαμε αυτούς τους ανθρώπους. Πόσο πιέσαμε και συμπιέσαμε ότι έχει ομορφιά και ότι παράγει πλούτο σε αυτή τη χώρα. Αν καταλάβατε είναι και μια μορφή αυτοκριτικής αυτά που αναφέρω τώρα. Επιτέλους πότε θα δώσουμε τη σκυτάλη σε αυτές τις φωτεινές δυνάμεις της χώρας;

• Σας λείπει η πολιτική;

Δεν μου λείπει καθόλου γιατί το πιο πολιτικό κομμάτι της ζωής μου είναι αυτό που κάνω τώρα.