ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΑ

«Είχα 2,5 στρέμματα, αλλά δήλωσα 10» – Η περίπτωση της Λευκάδας

 

πηγή: kathimerini.gr

του

Γιώργου Λιανού

Τοπογραφικά δεν υπήρχαν, όρια στα χωράφια δεν υπήρχαν, συχνά δεν υπήρχαν ούτε καν συμβόλαια. Ζητούσες να σου υποδείξουν το χωράφι και σου έλεγαν: “Να, εκεί, στην πλαγιά”. Ας μη σας μιλήσω για όσους δήλωναν ψέματα, λες και θα μοιράζαμε οικόπεδα. Ηρθε κάποιος μια φορά και μου είπε: “Είχα 2,5 στρέμματα, αλλά δήλωσα 10, καλά δεν έκανα;”».

Η μαρτυρία αυτή, προερχόμενη από μηχανικό που ενεπλάκη στην κτηματογράφηση κάποιων χωριών της Λευκάδας, δείχνει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ξεκίνησε, πριν από περίπου 20 χρόνια, η δημιουργία κτηματολογίου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, παρά τις δυσκολίες, το κτηματολόγιο άρχισε να λειτουργεί. Σε τρία νησιά όμως –στη Λευκάδα, στη Λέσβο και στη Χίο– τα λάθη ξεπερνούσαν το ένα τρίτο των ιδιοκτησιών, και έτσι η Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση (ΕΚΧΑ) αναγκάστηκε να προχωρήσει σε διαγωνισμό για τον επαναπροσδιορισμό των κτηματολογικών χαρτών, ο οποίος έληξε προχθές. Η υπόθεση αυτή αφορά 12 χωριά και 10.486 ιδιοκτησίες στη Λέσβο, 9 χωριά και 13.731 ιδιοκτησίες στη Χίο και 9 χωριά και 5.348 ιδιοκτησίες στη Λευκάδα.

Τι συνέβη σε αυτές τις τρεις περιοχές; Η μαρτυρία του μηχανικού, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του, φωτίζει μέρος του προβλήματος. «Η αλήθεια είναι ότι δεν υπήρχε εμπειρία ούτε από την ΕΚΧΑ, ούτε από τους μελετητές, ούτε από τον κόσμο. Το “προβληματικό” μέρος της Λευκάδας κτηματογραφήθηκε με το πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα, το 1995, και της Λέσβου και της Χίου με το πρώτο κύριο πρόγραμμα, το 1997. Ο μελετητής δεν ήταν υποχρεωμένος να κάνει επιτόπιες μετρήσεις. Επαιρνε τους ορθοφωτοχάρτες (σ.σ. τις αεροφωτογραφίες) από την ΕΚΧΑ και εκεί έπρεπε να δουλέψει. Είχε έρθει μία φορά ένας κύριος και μου είπε: “Αν βρείτε το οικόπεδό μου, θα σας παραδεχθώ”. Στη Χίο, στη διαδικασία των ενστάσεων, όλα τα οικόπεδα στις παραγωγικές περιοχές… διπλασιάστηκαν. Με τις βεβαιώσεις οι αγρότες πήραν επιδοτήσεις και μετά στη δεύτερη ανάρτηση διόρθωσαν τα στοιχεία των οικοπέδων τους».

Σύμφωνα με τη Χριστίνα Κλωνάρη, διευθύνουσα σύμβουλο στην ΕΚΧΑ, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. «Τα προβλήματα στα χωριά των τριών νησιών, που αφορά ο διαγωνισμός, διαπιστώθηκαν αφότου ξεκίνησε τη λειτουργία του το κτηματολόγιο. Οι περιοχές αυτές είχαν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ηταν περιοχές όπου οι ιδιοκτησίες δεν είχαν εμφανή όρια, όπου οι ιδιοκτήτες δεν κατοικούσαν πλέον εκεί, όπου η γη δεν είχε μεγάλη αξία ώστε να υπάρχουν τοπογραφικά», εξηγεί. «Επιπλέον, όταν ξεκίνησε η κτηματογράφηση, ο κόσμος ήρθε και δήλωσε τις ιδιοκτησίες του. Ωστόσο μετά δεν συμμετείχε στη διαδικασία ανάρτησης και διόρθωσης των λαθών (τότε σε δύο στάδια). Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφειλόταν στο ότι δεν ήξεραν επακριβώς τα όρια των ιδιοκτησιών τους».

Σήμερα (και ενόψει της κτηματογράφησης του υπόλοιπου 60% της χώρας, σχεδόν στο σύνολό του αγροτικές περιοχές) η ΕΚΧΑ εκτιμά ότι ανάλογα λάθη δεν θα επαναληφθούν. «Αξιοποιώντας την εμπειρία των προηγούμενων προγραμμάτων, έχουμε συντάξει πολύ λεπτομερείς προδιαγραφές για τη διαδικασία κτηματογράφησης. Αν δεν παρέχει ο ιδιοκτήτης στοιχεία για τον εντοπισμό του ακινήτου του (ή να το υποδείξει στον χάρτη), δεν μπορεί να γίνει δήλωση. Επιπλέον, ο κόσμος τώρα γνωρίζει τι είναι το κτηματολόγιο και πως, αν δεν ασχοληθεί στη φάση της κτηματογράφησης με την ιδιοκτησία του, αργά ή γρήγορα θα έχει πρόβλημα».

Έντυπη