Μια ψυχοσωματική διαταραχή είναι μια ασθένεια, η οποία επηρεάζει εξίσου το μυαλό και το σώμα. Κάποιες από τις σωματικές ασθένειες θεωρείται ότι είναι πιθανό να επιδεινωθούν εξαιτίας παραγόντων ψυχικής υγείας, όπως το το άγχος και το στρες, εκδηλώνοντας έτσι ψυχοσωματικά συμπτώματα.
Οι περισσότερες ασθένειες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ψυχοσωματικές, αφού αφορούν τόσο το μυαλό, όσο και το σώμα. Πάντοτε υπάρχει μια διανοητική πτυχή σε κάθε σωματική ασθένεια. Το πώς θα αντιδράσει ο οργανισμός σε μια ασθένεια, διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από άτομο σε άτομο. Για παράδειγμα, το εξάνθημα της ψωρίασης μπορεί να μην ενοχλεί πολύ κάποιους ανθρώπους. Ωστόσο, το εξάνθημα σε διάφορα μέρη του σώματος μπορεί να προκαλέσει στρες και κατάθλιψη σε κάποιους άλλους.
Επίσης, είναι πιθανό να υπάρχουν φυσικές συνέπειες από μια ψυχική ασθένεια. Για παράδειγμα, σε ορισμένες ψυχικές ασθένειες το άτομο αδυνατεί να φάει, ή να φροντίσει τον εαυτό του επαρκώς, κάτι που προκαλεί κατ’ επέκταση σωματικά προβλήματα.
Η ψυχοσωματική διαταραχή ορίζεται ως: μια σωματική ασθένεια που πιστεύεται ότι προκαλείται, ή επιδεινώνεται από ψυχικούς παράγοντες.
Κάποιες από τις σωματικές ασθένειες που επιδεινώνονται συνήθως από παράγοντες ψυχικής υγείας είναι η ψωρίαση, το έκζεμα, το έλκος στομάχου, η υψηλή πίεση του αίματος και οι καρδιακές παθήσεις. Θεωρείται ότι το καθεαυτό μέρος της ασθένειας (πχ η έκταση του εξανθήματος, το επίπεδο της πίεσης του αίματος κλπ) μπορεί να επηρεαστεί από ψυχικούς παράγοντες, κάτι που όμως είναι δύσκολο να αποδειχθεί.
Μερικοί άνθρωποι χρησιμοποιούν επίσης τον όρο ψυχοσωματική διαταραχή όταν οι ψυχικοί παράγοντες προκαλούν σωματικά συμπτώματα, χωρίς ωστόσο να συνυπάρχει κάποια σωματική ασθένεια. Για παράδειγμα, ένας πόνος στο στήθος μπορεί να προκληθεί από το στρες και όχι από κάποια σωματική ασθένεια.
Είναι γνωστό ότι ο τρόπος που σκεφτόμαστε επηρεάζει καθοριστικά την ποιότητα της ζωής μας και μπορεί να προκαλέσει ψυχοσωματικά συμπτώματα. Για παράδειγμα, όταν υπάρχει έντονο το αίσθημα του φόβου, ή της ανησυχίας μπορεί να αναπτυχθεί:
1) Ταχυκαρδία
2) Αίσθημα αδιαθεσίας (ναυτία)
3) Τρέμουλο
4) Εφίδρωση
5) Ξηροστομία
6) Πόνος στο στήθος
7) Πονοκέφαλος
8) Ένας “κόμπος” στο στομάχι
9) Γρήγορη αναπνοή
Τα συγκεκριμένα συμπτώματα οφείλονται στην αυξημένη δραστηριότητα των νευρικών ερεθισμάτων που στέλνονται από τον εγκέφαλο σε διάφορα μέρη του σώματος και στην απελευθέρωση της αδρεναλίνης στην κυκλοφορία του αίματος, όταν το άτομο είναι ανήσυχο και σε μεγάλο άγχος.
Ωστόσο, ο ακριβής τρόπος που το μυαλό μπορεί να προκαλέσει ορισμένα άλλα συμπτώματα δεν είναι σαφής. Επίσης, ούτε ο τρόπος που ο νους μπορεί να επηρεάσει τις καθεαυτές σωματικές παθήσεις (εξανθήματα, αρτηριακή πίεση, κλπ) είναι σαφής. Μπορεί να έχει να κάνει με τα νευρικά σήματα που διαχέονται στο σώμα και τα οποία δεν καταλαβαίνουμε πλήρως. Υπάρχουν, επίσης, κάποια στοιχεία ότι ο εγκέφαλος μπορεί να είναι σε θέση να επηρεάσει ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο εμπλέκεται σε διάφορες σωματικές ασθένειες.
Φυσικά κάθε ασθένεια έχει τη δική της πορεία και επιλογή θεραπείας. Για τις σωματικές ασθένειες, οι φυσικές θεραπείες, όπως η φαρμακευτική αγωγή και οι εγχειρήσεις, είναι συνήθως οι πιο σημαντικές. Ωστόσο, οι γιατροί συνήθως θα προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν την ασθένεια στο σύνολό της και, ως εκ τούτου, λαμβάνουν υπόψη τους και τους ψυχικούς και κοινωνικούς παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν σε αυτήν. Έτσι, οι θεραπείες για την μείωση του στρες, του άγχους, της κατάθλιψης κλπ, μπορεί να βοηθήσουν τον ασθενή, αν ο γιατρός κρίνει ότι συμβάλλουν στη σωματική του ασθένεια.
Πηγή: Iatropedia.gr
