Συνέντευξη
Στην Βιβιάννα Βαρδή
OΑλέξανδρος Παπακωνσταντίνου τα τελευταία χρόνια ζει μεταξύ Λευκάδας και Νέας Υόρκης.
Όταν βρέθηκε εκεί μάλλον δεν ήταν σίγουρος ότι θα ασχοληθεί με τη φωτογραφία αλλά τελικά κατάφερε πολύ γρήγορα να εγκλωβίζει εικόνες από την καθημερινότητα της μεγαλούπολης, να τις αποτυπώνει στο χαρτί, να μαγεύεται από τη διαδικασία του film, χωρίς να θέλει να αποποιηθεί τη σύγχρονη τεχνολογία. Σιγά-σιγά λάτρεψε το ασπρόμαυρο. Άλλωστε αυτό συμβαίνει σε κάθε καλλιτέχνη φωτογράφο. Συναντηθήκαμε λίγο πριν τη δεύτερη έκθεσή του εδώ στην Λευκάδα που ξεκινά στις 15 Ιουλίου στην αίθουσα «Στάμου» του Πνευματικού Κέντρου στην πλατεία στου Μαρκά. Θέμα της η καθημερινότητα της Ν. Υόρκης σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες, δουλεμένες με τον παλιό γοητευτικό τρόπο του σκοτεινού θαλάμου.
· Είναι η δεύτερη έκθεσή σας. Η πρώτη ήταν πέρυσι κάπως πιο «κλειστή» στους χώρους του Pavezzo
Ήταν πιο αναγνωριστική και πιο γενική θα έλεγα, δεν ήταν συγκεντρωμένη σε ένα θέμα, είχε πορτρέτα , κάποια τοπία, ήταν γενικά ένα μιξ … Είχε γύρω στα 60 -70 έργα.
Ήταν έργα ήταν από διάφορες φάσεις της πορείας μου και ήταν ένα μιξ και έγχρωμο και φίλμ και digital. Ήταν πολύ γενικό, δεν είχε κάποιο focusσυγκεκριμένο.
· Σε λίγες ημέρες ξεκινάει μια πιο ειδική έκθεση στην Αίθουσα θ.Στάμος και για αυτή την έκθεση θα ήθελα να μιλήσουμε και πιο ειδικά γιατί αυτή μάλλον σας χαρακτηρίζει και επικεντρώνεται στο τι κάνετε ως φωτογράφος πια.
Ναι η συγκεκριμένη έκθεση καταρχάς να πούμε ότι είναι όλη σε φιλμ τραβηγμένο και εμφανισμένο και εκτυπωμένο σε σκοτεινό θάλαμο από εμένα. Είναι όλες ασπρόμαυρες, και έχει να κάνει με τη Νέα Υόρκη, με τους δρόμους της σαν πόλη, σαν ενέργεια, σαν κόσμος, σαν νοοτροπία.
· Έχει να κάνει με πρόσωπα, με κίνηση;
Ουσιαστικά το 90% της έκθεσης έχει να κάνει με ανθρώπους και κίνηση και πορτρέτα και στιγμές. Είναι δηλαδή μια έκθεση που σκοπό έχει να δώσει στον επισκέπτη να καταλάβει τι ακριβώς γίνεται στους δρόμους της Νέας Υόρκης.
· Πόσα έργα θα είναι ;
Θα είναι γύρω στα 80 με 90 έργα , αλλά και είναι διαφορετικά μεγέθη.
· Eπειδή μιλήσατε για φιλμ, Έχει χαθεί ο ρομαντισμός της δημιουργίας της φωτογραφίας με την εμφάνιση του digital;
Δυστυχώς έχει χαθεί και όσο προχωράμε χάνεται ακόμη περισσότερο. Η τεχνολογία αλλάζει και εξελίσσεται και χάνεται αυτή η γοητεία. Για παράδειγμα και στη σχολή οι περισσότεροι προτιμούν το digital, ίσως επειδή είναι πιο εύκολο. Όσο προχωράμε στα χρόνια είναι σαν οι άνθρωποι να μην θέλουν να κάνουν ατόφια, originalγνήσια πράγματα που έχουν αξία και απαιτούν χρόνο. Ίσως και για αυτό.
· Το ασπρόμαυρο, πόσο γοητευτικό είναι σε σχέση με το έγχρωμο;
Πιστεύω ότι κάποιες φωτογραφίες χρειάζονται χρώμα. Το ασπρόμαυρο γενικά, όπως είπε κι ένας φωτογράφος , που τράβαγε ασπρόμαυρα υπάρχει γιατί οι άνθρωποι έχουν τα δικά τους συναισθήματα τα οποία μεταμορφώνονται σε χρώμα και ο καθένας βάζει το χρώμα που του αρέσει. Πράγμα στο οποίο δεν θα συμφωνήσω. Για μένα προσωπικά βγάζει μια μελαγχολία το ασπρόμαυρο, το οποίο εκφράζεται σε συναισθήματα.
. Είστε υπέρ του photoshop;
Είμαι υπέρ , αλλά ως ένα σημείο. Υπάρχουν πράγματα τα οποία, αν ξέρεις τι κάνεις , σε σχέση με το φωτισμό δεν χρειάζονται photoshop. Μπορείς δηλαδή να ξοδέψεις δυο λεπτά παραπάνω την ώρα που γίνεται η φωτογράφηση ενώ για να το διορθώσεις αυτό στο photoshopμπορεί να ξοδέψεις 2 με 3 ώρες. Είμαι υπέρ μόνο επειδή κάποια πράγματα που δεν μπορείς να κάνεις την ώρα της φωτογράφησης μπορείς να τα κάνεις μετά. Αλλά όλα με ένα μέτρο.
Πιστεύω ότι είναι καλύτερα να κάνεις πράγματα την ώρα που φτιάχνεις μία φωτογραφία αντί να κάνεις επεξεργασία μετά.
· Αυτό φαίνεται περισσότερο κι όταν τυπώνεις σε φιλμ έτσι δεν είναι;
Ναι δεν μπορούμε τώρα να συγκρίνουμε την επεξεργασία του photoshopκαι το φιλμ στο σκοτεινό θάλαμο. Με το digital μπορείς να κάνεις άπειρα πράγματα.
· Με εντυπωσιάζει, ένας τόσο νέος άνθρωπος να προτιμά την διαδικασία του φίλμ. Είχα πάρα πολλά χρόνια να το ακούσω.
Η αλήθεια είναι ότι στην συγκεκριμένη έκθεση δεν έχει γίνει κάποια επεξεργασία. Το μόνο σημαντικό που έχει γίνει και το μάθημα που πήρα από την προετοιμασία της έκθεσης είναι ότι κατάφερα να εκτυπώσω 80 φωτογραφίες μέσα σε δύο ημέρες(μέσα δυο 10ωρα).
· Θεωρείτε ότι το φιλμ χάθηκε τελείως από τη ζωή του φωτογράφου ή υπάρχουν ακόμα ρομαντικοί σαν και εσάς;
Κοιτάξτε, δεν έχει χαθεί τελείως. Για παράδειγμα στη σχολή που είμαι στατιστικά κάνουν αίτηση 300 άτομα το χρόνο, παίρνουν τους 75, από αυτούς τους 75 μόνο οι 10 ασχολούνται με φιλμ. Πιστεύω ότι έχει αξίες τις οποίες δεν έχει το digital. Μέχρι και ότι θα σου πάρει χρόνο μέχρι να εκτυπωθεί είναι κι αυτό γοητευτικό.
· Επαγγελματικά πόσο μπορεί να αποδώσει αυτό. Συμφέρει ;
Υπάρχουν αρκετοί καλλιτέχνες που ασχολούνται μόνο με φιλμ αλλά για συγκεκριμένη κατηγόρια, δεν μπορείς να κάνεις μια φωτογράφηση για εξώφυλλο του vogueκαι να το κάνεις με φιλμ. Είναι αδύνατο .
Τι τίτλο έχει η έκθεση;
Η έκθεση έχει τίτλο «ΟneCity» . Μια πόλη. Ήθελα να χρησιμοποιήσω αυτό τον τίτλο γιατί η Νέα Υόρκη είναι μια ιδιαίτερη πόλη. Έχει τους δικούς της ρυθμούς, είναι μια διαφορετική πόλη.
· Έγινε όλη αυτή η διαδικασία στο σκοτεινό θάλαμο. Διακρίνατε κάποια φωτογραφία σας ιδιαίτερα;
Θα έλεγα η φωτογραφία που έχει βγει στην αφίσα. Είναι μια φωτογραφία που πιστεύω ότι χαρακτηρίζει την έκθεση, θυμίζει όχι μόνο Νέα Υόρκη . Είναι φινετσάτη και δείχνει την καλή πλευρά της Νέας Υόρκης, γιατί όπως θα δείτε και στην έκθεση υπάρχουν φωτογραφίες που δείχνουν και την άσχημη πλευρά της πόλης. Ήμουν ενδιάμεσα σε μια αεροφωτογραφία που φαίνονται οι ουρανοξύστες και σε αυτή που είναι μέσα στους δρόμους.
· Θα μπορούσε λοιπόν αυτή την έκθεση να την κάνεις κα σε κάποια gallerie της Νέας Υόρκης;
Θα μπορούσα, αλλά αν την έκανα εκεί θα έπρεπε να κάνω ακόμη καλύτερη δουλειά.
· Εννοείται λόγω της διαφορετικότητας του κοινού;
Ναι γι αυτό το κοινό, γιατί είναι άνθρωποι που τους δείχνεις τη δική τους καθημερινότητα και σίγουρα την καταλαβαίνουν καλύτερα… Εδώ δεν τα έχουν ξαναδεί εκεί τα βλέπουν καθημερινά. Θα έπρεπε λοιπόν να είναι πιο δουλεμένη, πιο πολύ λεπτομέρεια.
· Είστε ένας άνθρωπος 20 χρόνων και αποτυπώνετε μέσα από ένα φακό συναισθήματα. Ουσιαστικά αυτό είναι τις περισσότερε φορές. Πώς μπορεί κάποιος μέσα από το φακό να δώσει να καταλάβει στον άλλο πως ακριβώς βλέπει το καρέ;
Πιστεύω ότι το πιο σημαντικό από όλα είναι αυτός που φωτογραφίζεις στο δρόμο ή σε ένα δωμάτιο να μην το καταλαβαίνει ότι φωτογραφίζεται. Γιατί μετά δεν είναι ο αληθινός του εαυτός.
Όταν βγαίνεις στο δρόμο, καθίσεις σε μια καφετέρια και αρχίσεις και κοιτάς από τη τζαμαρία το κόσμο, συμπεριφέρεται τελείως διαφορετικά όταν κάποιος δεν τους κοιτάει.
Και ναι. Δεν ξέρω ποτέ πως βλέπει ο άλλος το δικό μου καρέ και αν έχω καταφέρει να του μεταφέρω ακριβώς τα δικά μου συναισθήματα. Εννοώ ο δικός μου ο σχολιασμός είναι τελείως διαφορετικός .
· Πώς νοιώθει ένας καλλιτέχνης όταν ο άλλος ενδέχεται και να μην καταλάβει τι ακριβώς αποτυπώνει;
Ίσως ….λίγο αποτυχία. Όχι πάντα βέβαια γιατί το ωραίο σε αυτή την περίπτωση είναι ότι δεν βλέπουμε όλοι τα ίδια πράγματα. Είναι ωραίο γιατί καταλαβαίνεις και μαθαίνεις ακόμη περισσότερα πράγματα.. Δηλαδή βγάζεις μια φωτογραφία και σκέφτεσαι ότι μπορείς να κάνεις τον άλλον να σκεφτεί διαφορετικά. Άρα ουσιαστικά ναι μεν είναι λίγο αποτυχία, με την έννοια ότι ίσως δεν πέτυχα να αποδώσω το μήνυμα μου αλλά από την άλλη είναι και όμορφο γιατί βλέπεις πως μπορεί να τη δει, πως μπορεί να σκεφτεί και κάποιος άλλος. Αυτό σε κάνει να σκέφτεσαι και να επεξεργάζεσαι τα πράγματα ακόμη πιο πολύ για το μέλλον.
· Βάζετε λεζάντες στις φωτογραφίες σας;
Είναι φορές που θέλω να βάλω και βάζω , είναι φορές που δεν βάζω, για να δω τι θα πει ο κόσμος. Σε κάποιες που έχω βάλει είναι γιατί έχω έντονα συναισθήματα.
· Η έκθεση θα έχει λεζάντες;
Η συγκεκριμένη έκθεση δεν θα έχει λεζάντες , θα έχει απλά ένα μικρό κείμενο που θα υπογράφω.
· Ένας καλλιτέχνης φωτογράφος είναι και μοναχικός ως χαρακτήρας;
Εννοείται ότι επικοινωνεί με τον κόσμο αλλά με ένα δικό του τρόπο.
· Στην Λευκάδα θέλετε να φωτογραφίσετε πράγματα;
Στην Λευκάδα θέλω κάποια στιγμή να κάνω ένα project για τα πρόσωπα που είναι τόσο ζεστά. Στην Νεα Υόρκη είναι πιο κρύοι οι άνθρωποι σε αντίθεση με εδώ που ξέρεις τον άλλο και έχεις αυτή την αμεσότητα.
Εδώ όμως που ξέρεις τον άλλο , μπορείς να αποδώσεις διαφορετικά την εικόνα του;
Μπορείς, αλλά το πιο σημαντικό είναι το διαφορετικό που έχει ο καθένα ς μέσα του να μπορεί να το βγάλεις. Ενώ στην Νέα Υόρκη δεν έχεις αυτή την ευκαιρία και ο κόσμος είναι πιο κλειστός.
Πότε ξεκινάει η έκθεση;
Ξεκινάει στις 15 Ιουλίου έως τις 24 Ιουλίου.
