Με ισχυρή την πεποίθηση ότι τις πρώτες μέρες του Μαΐου θα επέλθει η ενδιάμεση συμφωνία που επιδιώκει εμφανίζεται η κυβέρνηση, δείχνοντας να ποντάρει σε πολιτικούς χειρισμούς εκ μέρους της καγκελαρίας, ενώ οι υπόλοιπες πλευρές (ΕΚΤ, ΔΝΤ, Eurogroup και Σόιμπλε) καλλιεργούν κλίμα χαμηλών προσδοκιών κλιμακώνοντας τις πιέσεις.
Οι τελευταίες «οργίασαν» με το σφυροκόπημα στον Βαρουφάκη στη Λετονία και τους διθυράμβους, στη συνέχεια, με την αναδιάρθρωση της διαπραγματευτικής ομάδας, που από πολλούς θεωρήθηκε ως παραμερισμός του υπουργού Οικονομικών και υποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα στις έμμεσες ή ίσως και άμεσες πιέσεις που ασκήθηκαν το τελευταίο διάστημα.
Η κυβέρνηση, προκειμένου να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις, ετοίμασε πολυνομοσχέδιο με τα σημεία που μέχρι σήμερα θεωρούνται κοινοί τόποι μεταξύ Ελλάδας και δανειστών, κυρίως σε δημοσιονομικά και φορολογικά ζητήματα. Το πολυνομοσχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο, που συνεδριάζει υπό τον πρωθυπουργό στις 5 το απόγευμα, και εκ μέρους της κυβέρνησης εμφανίζεται ως μια κίνηση καλής θέλησης, αφού οι προτάσεις μέσα από τη «νομική κωδικοποίησή» τους αποκτούν πιο δεσμευτικό και συγκεκριμένο χαρακτήρα.
Ωστόσο δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα παρουσίασής του στο Brussels Group και στη συνέχεια κατάθεσής του στη Βουλή, παρόλο που αναγνωρίζεται το στοιχείο της χρονικής πίεσης. Στο μεταξύ η διαπραγμάτευση είναι σε εξέλιξη: χθες συνεδρίασε το Euroworking Group και σήμερα συνεδριάζει το Brussels Group στις Βρυξέλλες παρουσία των τεχνικών κλιμακίων των Αθηνών.
Η εκπροσώπηση της Ελλάδας στο Brussels Group θα γίνει από τον Γιώργο Χουλιαράκη, καθώς, μετά την αναδιάρθρωση της διαπραγματευτικής ομάδας, απέκτησε πρωταγωνιστικό ρόλο, με τον Νίκο Θεοχαράκη να «τραβιέται» πίσω στην Αθήνα.
Θα δούμε φως;
Το ερώτημα είναι αν αυτό το πολυνομοσχέδιο αρκεί για να πάμε στην ενδιάμεση συμφωνία, που θα συνοδεύεται από «ξεκλείδωμα» της χρηματοδότησης, είτε πρόκειται για μια απόφαση αναφορικά με την αύξηση ορίου των εντόκων είτε για την εκταμίευση κάποιας υποδόσης από τα οφειλόμενα. Και μπορεί να υποθέσει κανείς ότι αυτή τη φορά η κυβέρνηση θα απαιτήσει κάτι παραπάνω από προφορικές δεσμεύσεις για τη χρηματοδότηση, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη με τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, όπως αποκάλυψε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στον Ν. Χατζηνικολάου τη Δευτέρα.
Παρόλο που αναγνωρίζει ότι υπάρχουν κύκλοι που θέλουν να υπονομεύσουν την επιδιωκόμενη ενδιάμεση συμφωνία, η κυβέρνηση εμφανίζεται αισιόδοξη και αναμένει έκτακτο Eurogroup μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα, έως τις 5 Μαΐου, καθώς την επομένη υπάρχει λήξη «μικρού» ομολόγου του ΔΝΤ ύψους 180 εκατ. ευρώ.
Το ποσό αυτό, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν θεωρείται αμελητέο, ενώ στις 12 Μαΐου, μια μέρα μετά το καθορισμένο Eurogroup, λήγει ομόλογο του ΔΝΤ ύψους 740 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι οι ευρωπαϊκοί κύκλοι των δανειστών που τάσσονται υπέρ της συμφωνίας – πακέτο στο τέλος Ιουνίου, υποστηρίζουν ότι η Αθήνα, αν και πιέζεται, έχει χρήματα για το επόμενο δίμηνο.
Ακόμη κι αν λοιπόν παρουσιαστούν προσκόμματα απέναντι στο πολυνομοσχέδιο και προστεθούν απαιτήσεις, η κυβέρνηση εμφανίζεται διατεθειμένη να επιμείνει στις θέσεις της πιέζοντας για τη συμφωνία – γέφυρα στη λογική της προώθησης ενός «ελάχιστου πακέτου» 4 – 5 κομβικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την άμεση εκταμίευση κάποιου ποσού, καθώς το ρευστό στερεύει οδηγώντας την οικονομία σε οριακή κατάσταση.
Αυτό είναι που θέλει να αποφύγει η κυβέρνηση: το άνοιγμα των συζητήσεων για την τελική συμφωνία, που θα περιλαμβάνει και τη συζήτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους υπό συνθήκες ακόμη μεγαλύτερης χρηματοδοτικής ασφυξίας, η οποία θα εντείνει την πολύπλευρη πίεση.
Η Αθήνα παραπέμπει άλλωστε τα αγκάθια του ασφαλιστικού και των εργασιακών στην τελική συμφωνία, το ανέφερε άλλωστε και ο πρωθυπουργός λέγοντας ότι σε μια διαπραγμάτευση «τα δύσκολα τα αφήνεις για το τέλος».
«Σήμερα επιδιώκουμε μία συμφωνία – λύση. Δεν αρκεί όμως “οποιαδήποτε λύση”» σημείωνε χθες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης συμπληρώνοντας ότι η λύση πρέπει «να είναι βιώσιμη», ώστε κλείνοντας η ενδιάμεση συμφωνία να «ανοίξει η μακρόπνοη συζήτηση για το χρέος, τα πρωτογενή πλεονάσματα, τις επενδύσεις και την ανάπτυξη».
Δημοψήφισμα
Στο ερώτημα τι θα γίνει αν και τις επόμενες μέρες και οι δύο πλευρές εμφανιστούν άκαμπτες η μία απέναντι στην άλλη, κυβερνητικοί παράγοντες παραπέμπουν στο έσχατο σενάριο να μην αποπληρωθούν οι υποχρεώσεις προς το ΔΝΤ, πετώντας το μπαλάκι στο Ταμείο, το οποίο, όπως λένε, έχει την ευχέρεια να κηρύξει χρεοκοπία άμεσα ή να δώσει περιθώριο ενός μήνα. Ωστόσο, η κυρίαρχη εναλλακτική που επικαλείται ανοιχτά η κυβέρνηση αν η διαπραγμάτευση «ναυαγήσει» είναι το δημοψήφισμα – το οποίο πάντως ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δεν βρίσκει καλή ιδέα – καθώς, όπως επισημαίνεται από διάφορες πλευρές, η κυβέρνηση δεν έχει λαϊκή εντολή για ρήξη. Σε αυτή την περίπτωση ο λαός θα κληθεί να αποφασίσει αν θέλει εφαρμογή του mail Χαρδούβελη από τον… Τσίπρα! Ο πρωθυπουργός, πάντως, αν και το επικαλέστηκε στη συνέντευξή του στον Χατζηνικολάου, στη συνέχεια επιχείρησε να το «διορθώσει» λέγοντας ότι εκτιμά πως δεν θα χρειαστεί.
Φλέβα… Μέρκελ
Παρά το γεγονός λοιπόν των φανερών ή παρασκηνιακών πιέσεων και των υπονομευτικών κινήσεων εκ μέρους των δανειστών που καταγγέλλει η κυβέρνηση, η Αθήνα αισιοδοξεί καθώς φαίνεται να ξεχωρίζει από την ομάδα των «σκληροπυρηνικών» τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και εσχάτως την Άνγκελα Μέρκελ, με την οποία οι συνομιλίες φαίνεται να έχουν πυκνώσει το τελευταίο διάστημα.
Κι αν τον προηγούμενο καιρό ο πρώτος προσπάθησε να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο, ώσπου τελικά παραγκωνίστηκε από τον Σόιμπλε και τον Ντάισελμπλουμ, πλέον ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του μοιάζει να θεωρούν ότι έχουν «χτυπήσει φλέβα», καθώς βλέπουν δυνατότητες διεξόδου στο πρόσωπο της Μέρκελ. Θεωρούν δηλαδή ότι μπορεί και είναι πρόθυμη να επηρεάσει πολιτικά τις αποφάσεις στο επικείμενο Eurogroup, ώστε να ξεπεραστεί η ακαμψία των «σκληρών» παικτών της διαπραγμάτευσης.
Συνεργάτες του πρωθυπουργού παραπέμπουν με νόημα στη «διπλή» συνομιλία Τσίπρα με τη Γερμανίδα καγκελάριο, τόσο διά ζώσης στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου για το Μεταναστευτικό την περασμένη Πέμπτη, όσο και τηλεφωνικώς την περασμένη Κυριακή. Το περιεχόμενο των συνομιλιών αυτών δεν έγινε γνωστό, καθώς συμφωνήθηκε να παραμείνει «εμπιστευτικό», ωστόσο αφήνεται να εννοηθεί ότι οι συζητήσεις μεταξύ Τσίπρα – Μέρκελ διεξάγονται σε θετικό κλίμα και κυρίως στην κατεύθυνση της πολιτικής λύσης που επιδιώκει η Αθήνα.
Ο πρωθυπουργός και οι στενοί του συνεργάτες αποδίδουν τη στάση της στο γεγονός ότι, οδεύοντας προς τη λήξη της θητείας της, η Μέρκελ δουλεύει για την υστεροφημία της και δεν θα ήθελε να σκάσουν στα χέρια της τα δύο κρίσιμα ζητήματα που χειρίζεται αυτή τη στιγμή: η Ελλάδα και η Ουκρανία.
Σε αυτή την πτυχή αναφέρθηκε ο Αλέξης Τσίπρας στον «Ενικό»: «Έχει φανεί ότι η καγκελάριος έχει πρόθεση για λύση» είπε συμπληρώνοντας ότι η ίδια χειρίζεται δύο θέματα, την Ουκρανία και την Αθήνα. Στη δεύτερη περίπτωση το κριτήριο αποτυχίας για το ελληνικό ζήτημα είναι η ρήξη και η έξοδος από το ευρώ, η οποία θα συνιστά αποτυχία για όλους.
Παράλληλα, ενώ σημείωσε τις πολιτικές του διαφωνίες, αναφέρθηκε στο πρόσωπό της με θετικό πρόσημο όταν ρωτήθηκε για το αν άλλαξε γνώμη από τη γνωριμία τους σε βαθμό που κατηγορήθηκε από τους «φωνακλάδες» βουλευτές της Ν.Δ. για προσχώρηση στον «μερκελισμό» που έως πρότινος κατήγγελλε.
Με αυτά ως δεδομένα διαμορφώνεται η εικόνα ενός πολιτικού κέντρου διαπραγμάτευσης σε ανώτατο επίπεδο, παράλληλου προς τα οικονομικά επιτελεία των δύο πλευρών, και μένει να αποδειχτεί αν αυτό είναι και το πιο καθοριστικό ή και αυτό… «παραπλανητικό».
Με άλλα λόγια, το ερώτημα είναι αν η κυβέρνηση μπορεί να λογαριάζει χωρίς τον Σόιμπλε και όσους στοιχίζονται πίσω του αναλαμβάνοντας ενίοτε ρόλο «λαγού». Όλοι αυτοί ζητούν κλείσιμο της πέμπτης αξιολόγησης και διαμηνύουν ότι, χωρίς να τεθούν στο τραπέζι τα εργασιακά, το ασφαλιστικό και το… κεφάλι του Βαρουφάκη, η στρόφιγγα δεν ανοίγει.
Διαμηνύουν επίσης στην κυβέρνηση να μην τρέφει αυταπάτες για πολιτικές παρακαμπτηρίους, λένε ουσιαστικά να μην ελπίζει ότι υπάρχει απόσταση μεταξύ των ηγετών των χωρών της Ευρωζώνης και των υπουργών τους στο Eurogroup.
Μοιράζονται οι ρόλοι της διαπραγμάτευσης – Υπό συριζαίικο κλοιό ο Βαρουφάκης
Όσο για το… κεφάλι του Βαρουφάκη, η κυβέρνηση δεν το έδωσε σε όσους αξιωματούχους της Ευρωζώνης τις τελευταίες μέρες, ευθαρσώς ή μέσω διαρροών, υποδείκνυαν την καρατόμησή του – ήταν ενδεικτική η κλιμάκωση στο Eurogroup της Λετονίας. Εξάλλου θεωρεί ότι τα χτυπήματα προς τον υπουργό Οικονομικών είναι προσχηματικά.
Ωστόσο του «αφαιρέθηκε» ο ρόλος του πρωταγωνιστή των διαπραγματεύσεων διά της ενίσχυσης στο πλευρό του και άλλων προσώπων, ενώ τα ηνία του Brussels Group ανέλαβε ο Γιώργος Χουλιαράκης (πρόσωπο της επιλογής Δραγασάκη), με τους Νίκο Θεοχαράκη και Έλενα Παναρίτη (επιλογή του ΥΠΟΙΚ αμφότεροι) να αποχαιρετούν τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν τη Δευτέρα για την αναδιάρθρωση της διαπραγματευτικής ομάδας, δημιουργήθηκε μια πολιτική ομάδα διαπραγμάτευσης, με τον ρόλο του συντονισμού να τον αναλαμβάνει ο υπουργός αναπληρωτής Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδης Τσακαλώτος. Στην πολιτική ομάδα διαπραγμάτευσης, η οποία τέθηκε υπό την ευθύνη του Γιάνη Βαρουφάκη, μετέχουν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, ο υπουργός Επικρατείας Ν. Παππάς, καθώς και ο Ευκλ. Τσακαλώτος.
Ουσιαστικά ο υπουργός Οικονομικών δείχνει να τίθεται υπό τον στενό κλοιό κορυφαίων πολιτικών και κυβερνητικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που βρίσκονται κοντά στον πρωθυπουργό.
Ρόλο αναλαμβάνει και ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης Σπύρος Σαγιάς, ο οποίος τίθεται επικεφαλής ομάδας συντονισμού «για την καλύτερη υποστήριξη των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα», ουσιαστικά όμως είναι ο άνθρωπος που αναλαμβάνει να δώσει νομική μορφή ή μορφή νομοσχεδίων στις μεταρρυθμιστικές προτάσεις της κυβέρνησης.
Βέβαια, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται και ο ειδικός ρόλος του Νίκου Παππά, ο οποίος φαίνεται να διατηρεί διαύλους επικοινωνίας σε παρασκηνιακό επίπεδο με την Κομισιόν, το ΔΝΤ, την ΕΚΤ και την καγκελαρία, και συγκεκριμένα με τον οικονομικό σύμβουλο του Γιούνκερ Λυκ Τολονιάτ, τον Πολ Τόμσεν, τον Μπενουά Κερέ, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, και τον Νίκολας Μάγερ Λάντρουτ, έμπιστο της Μέρκελ και σύμβουλό της για οικονομικά θέματα.
Ο τελευταίος μετείχε, όπως και ο Νίκος Παππάς, στη διμερή συνάντηση Τσίπρα – Μέρκελ στις Βρυξέλλες, ενώ οι δύο άνδρες φαίνεται να έχουν τακτική επικοινωνία ρυθμίζοντας κάθε φορά και τις λεπτομέρειες της επικοινωνίας του πρωθυπουργού με την καγκελάριο. Τα παραπάνω ενισχύουν την εικόνα ότι πλέον ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναλαμβάνει μεγαλύτερο ρόλο στη διαπραγμάτευση επιχειρώντας να την «τραβήξει» στο πολιτικό επίπεδο.
Πάντως, ακόμη κι αν ο πρωθυπουργός θέλησε να τραβήξει πιο πίσω τον Βαρουφάκη αφαιρώντας του τη δυνατότητα για πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, δημόσια και απέναντι στους διεθνείς παράγοντες και τον διεθνή Τύπο που «πανηγύρισαν» με τον υποβιβασμό του τον υπερασπίστηκε σθεναρά λέγοντας ότι αποτελεί «asset» (κεφάλαιο, περιουσιακό στοιχείο) για τη χώρα και ότι υπηρετεί τις κατευθύνσεις της κυβέρνησης.
Το αστείο είναι ότι, όπως αναφέρει δημοσίευμα του οικονομικού Τύπου, μετά την υποστήριξη που του παρείχε ο Τσίπρας, κάποιοι αξιωματούχοι έμειναν με την απορία αν πραγματικά παραμερίζεται ο Βαρουφάκης, ειδικά εφόσον θα συνεχίσει να μετέχει στα Eurogroup…
Πηγή: topontiki.gr
